Parasomnia – dlaczego mówimy przez sen?
Twój sen jest niespokojny? Mówisz przez sen, bezwiednie kręcisz się, a może nawet lunatykujesz? Takie zachowania są najczęściej objawami zaburzenia snu o nazwie parasomnia. W tym wpisie pokrótce wyjaśniamy, czym jest parasomnia, jakie są jej przyczyny i jak z nią walczyć.
Spis treści:
- Czym jest parasomnia?
- Parasomnia – przyczyny
- Parasomnia – leczenie
- Parasomnia a higiena snu
Czym jest parasomnia?
Parasomnia to nie tylko mówienie przez sen, ale także zgrzytanie zębami, bezwiedne ruchy ciała, paraliż nocny, koszmary i lęki nocne oraz lunatykowanie. Wszystkie tego typu zaburzenia mają miejsce w konkretnym momencie snu, a mianowicie w fazach nREM i REM, a także w czasie przejścia z fazy czuwania w fazę snu głębokiego.
Według badaczy parasomnia najczęściej dotyka osoby powyżej 50 roku życia oraz dzieci. W przypadku dzieci jest to raczej okres przejściowy i do 8 roku życia wspomniane zjawisko powinno samoistnie ustąpić (nie oznacza to jednak, że rodzice powinni je bagatelizować). U dorosłych parasomnia z kolei ma postać epizodyczną i jest związana w głównej mierze ze stresem lub zbyt małą ilością snu.
Parasomnia mimo że może wyglądać dość niebezpiecznie, raczej nie stanowi zagrożenia ani dla śpiącego, ani dla jego otoczenia. Co jest jednak szczególnie ważne w przypadku osób lunatykujących, nie wolno ich wybudzać, ponieważ mogą zareagować bardzo agresywnie lub impulsywnie. Dzieci wybudzone ze snu w większości przypadków zanoszą się histeryczny płaczem.
Parasomnia – przyczyny
Jak przestać mówić przez sen? Zanim przejdziemy do leczenia, najpierw warto skupić się na przyczynach opisywanego zjawiska. U jego podłoża, jak bardzo wielu innych zaburzeń, najczęściej znajduje się stres. W dzisiejszym świecie stres towarzyszy nam na każdym kroku, a jego obecność ma bardzo negatywny wpływ na zdrowie. Kolejną z przyczyn może być wysoka gorączka, najczęściej taka, którą trzeba zbijać lekami. Wśród najważniejszych przyczyn występowania parasomnii należy także wymienić czynniki genetyczne, szczególnie jeśli mówi się o notorycznym wybudzaniu ze snu głębokiego z krzykiem (takie zjawisko występuje głównie u dzieci w wieku pomiędzy 3 a 12 rokiem życia).
h2 Parasomnia – leczenie
Jak wyleczyć parasomnię? Przede wszystkim należy najpierw dokładnie zbadać jej przyczyny. Dopiero na tej podstawie można ją wyeliminować – skupiając się na leczeniu przyczyn, nie zaś na samym łagodzeniu objawów.
W przypadku parasomnii diagnostykę należy podzielić na kilka etapów. Pierwszym z nich jest wizyta u lekarza rodzinnego, którego zadaniem jest wystawienie ogólnej oceny stanu zdrowia pacjenta. Jeśli okaże się bowiem, że to styl życia danej osoby ma wpływ na pojawienie się zaburzeń snu, już na tym etapie można zakończyć diagnostykę i przejść do zaleceń mających na celu poprawę tej sytuacji.
Chodzi przede wszystkim o wdrożenie zdrowych nawyków związanych ze snem, a mianowicie:
- zrezygnowanie z telewizora i telefonu na 3 godziny przed zaśnięciem,
- wprowadzenie regularnych godzin snu,
- włączenie do cyklu dnia ćwiczeń fizycznych,
- zapewnienie sobie wygody snu, a więc zakup wygodnego materaca i pościeli,
- dbałość o odpowiednie zaciemnienie sypialni.
W przypadku nadmiernego stresu, lekarz może także zalecić techniki relaksacyjne (na przykład pranajamę czy medytację), aby zmniejszyć napięcie odczuwane przez pacjenta.
Jeśli jednak parasomnia (w tym gadanie przez sen) nie są związane ze stylem życia osoby, która cierpi na zaburzenia snu, należy zbadać pacjenta pod kątem chorób psychicznych i somatycznych, które również mogą być odpowiedzialne za pojawienie epizodów związanych z parasomnią.
W przypadku wykluczenia tych przypadłości przychodzi czas na ostateczny etap diagnozy, a mianowicie wizytę w klinice odpowiedzialnej za leczenie zaburzeń snu i poddanie się badaniu polisomnograficznemu, którego wyniki pokazują aktywność danej osoby w dzień i w nocy oraz towarzyszące mu napięcia mięśniowe. Bardzo rzadko lekarze decydują się na włączanie do toku leczenia środków farmakologicznych, raczej skupiają się na wyciszeniu pacjenta. Jeśli jednak główną przyczyną zaburzeń okazuje się depresja lub inne schorzenia natury psychicznej, podawane są odpowiednie leki.
Parasomnia a higiena snu
Zadbaj prawidłowo o sen swój i swoich najbliższych. Najważniejsze są regularne godziny snu i jego odpowiednia długość dopasowana do wieku i prowadzonego trybu życia. Wiadomo, że osoby, które regularnie ćwiczą, potrzebują więcej godzin wypoczynku niż osoby prowadzące siedzący tryb życia. Sen jest czasem, w którym regeneruje się ciało i rozluźniają się wszystkie mięśnie. Osoba, której brakuje odpowiedniej dawki snu charakteryzuje się zwykle nerwowością i brakiem koncentracji. Aby zapobiegać właśnie takim sytuacjom, przygotuj swoją sypialnię w odpowiedni sposób. Najważniejszy jest wybór wygodnego materaca, dopasowanego do indywidualnych potrzeb swojego użytkownika. Podczas zakupu zwróć uwagę na jego rozmiar, twardość oraz materiał, z jakiego został uszyty i wypełnienie. Na uwagę zasługują przede wszystkim materace z pianki wysokoelastycznej, termoelastycznej oraz materace kieszeniowe.
Jak powinieneś przygotować sypialnię? Pamiętaj, że kluczową rolę odgrywa zaciemnienie sypialni, wzmaga to produkcję melatoniny. Sypialnia powinna mieć również odpowiednią temperaturę (maksymalna to 18 stopni), a także być przewietrzona. Zrezygnuj z urządzeń emitujących niebieskie światło nawet na 3 godziny przed zaśnięciem, najlepiej nie trzymaj ich w ogóle w sypialni. A także często zmieniaj pościel, aby w swoim łóżku czuć się świeżo. Te zalecenia z pewnością przyczynią się do zwiększenia komfortu twojego nocnego wypoczynku, a jeśli zmagasz się z parasomnią z pewnością będą miały pozytywny wpływ podczas jej leczenia.
Higiena snu, jak zadbać o nocny wypoczynek i wyeliminować mówienie przez sen
Źródło: https://www.welbi.pl/mowienie-przez-sen-jakie-sa-przyczyny-jak-przestac/
Bibliografia: https://sweetsen.pl/blog/parasomnia-dlaczego-mowimy-przez-sen
Zobacz także: